Odwodnienie

Czym jest odwodnienie?

Odwodnienie to utrata co najmniej 1% masy ciała, poprzez obniżenie zawartości wody w organizmie. Typowy objaw odwodnienia to uczucie pragnienia, pojawia się ono jednak dopiero przy utracie 1,5% masy ciała. Do odwodnienia często dochodzi w wyniku nadmiernego wysiłku fizycznego, a także objawów chorobowych np. wymiotów, biegunki, gorączki. Na odwodnienie narażeni są również sportowcy trenujący ponad dwie godziny, zwłaszcza treningi wytrzymałościowe, takie jak maraton, kolarstwo lub triathlon.

 

Jakie są 3 stopnia odwodnienia?

Trzy stopnie odwodnienia to lekkie, umiarkowane oraz ciężkie. Lekkie odwodnienie objawia się uczuciem pragnienia oraz ograniczonym wydzielaniem śliny. Umiarkowane powoduje osłabienie oraz wzmożoną akcję serca. Ciężki stopień odwodnienia objawia się spadkiem ciśnienia tętniczego krwi.

 

odwodnienie

Warto wiedzieć

  1. Sprawdź czy waga ciała nie obniżyła się.
  2. Zbadaj czy skóra nie jest sucha.
  3. Sprawdź czy kolor moczu nie jest żółty lub brązowy (prawidłowy to słomkowy)
  4. Sprawdź jak szybko po naciśnięciu paznokcia kolor wraca do normy.

 

U dorosłych mężczyzn około 60% ich ciał to woda, natomiast u dorosłych kobiet tłuszcz stanowi więcej ciała niż u mężczyzn, więc około 55% ich ciała składa się z wody. Mózg i serce składają się w 73% z wody, a płuca w około 83% z wody. Skóra zawiera 64% wody, mięśnie i nerki 79%, a kości 31%.

 

Ile wody jest w ciele człowieka?

ile wody w czlowieku

Około 60% ciała dorosłego człowieka to woda. Według dr. Jeffreya Utza z Neuroscience, Pediatrics, Allegheny University, różni ludzie mają różny procent zawartości wody w organizmie. Najwięcej mają dzieci, które rodzą się w około 78%. W wieku jednego roku ilość ta spada do około 65%. U dorosłych mężczyzn około 60% ich ciał to woda. Jednak tkanka tłuszczowa nie zawiera tyle wody, co tkanka beztłuszczowa. U dorosłych kobiet tłuszcz stanowi więcej ciała niż mężczyźni, więc około 55% ich ciała składa się z wody. Według czasopisma Journal of Biological Chemistry, mózg i serce składają się w 73% z wody, a płuca w około 83% z wody. Skóra zawiera 64% wody, mięśnie i nerki 79%, a kości 31%.

 

nawodnienie

Co zrobić w przypadku odwodnienia?

W przypadku odwodnienia lekkiego i umiarkowanego stopnia, należy uzupełniać wodę pijąc małymi porcjami. W przypadku odwodnienia ciężkiego konieczne jest leczenie szpitalne i nawodnianie dożylne. 

 

Prawidłowe nawodnienie organizmu

Dorośli powinni pić, około co najmniej 2 litów płynów dziennie. Prawidłowe nawodnienie organizmu zapewniające prawidłowe przyswajanie płynu i nawilżenie to systematyczne, regularne i częste nawadnianie przez picie małych ilości wody. W przypadku dużego wysiłku fizycznego zapotrzebowanie rośnie dwukrotnie, wobec czego należy uzupełniać płyny przed, w trakcie i po wysiłku.

 

Jakie są objawy nadmiaru wody w organizmie?

Nadmiar wody gromadzi się w przestrzeniach międzykomórkowych, a jego objawy nadmiaru wody w organizmie to opuchnięcie (np. w palcach, kostkach, na brzuchu lub twarzy)  i uczucie ociężałości. Opuchliźnie towarzyszą objawy, jak ból głowy, problemy z koncentracją czy zmęczenie. Obawy nadmiaru wody pojawiają się w wyniku zbyt małej ilości płynów dostarczanych do organizmu, złe odżywianie i niską aktywność fizyczną.

jak wybierac wode w butelce

Jak uniknąć odwodnienia?

Aby uniknąć odwodnienia należy systematycznie pić wodę w ciągu całego dnia (w małych porcjach jednorazowych)  w ilości: dorośli 2-4 % masy ciała, dzieci 10-15 % masy ciała. Jest to ważne z uwagi na to że organizm nie potrafi „magazynować zapasu” wody. 

Czy odwodnienie jest groźne?

Odwodnienie organizmu powoduje zmniejszenie objętości krwi co wpływa niekorzystnie na czynność serca i układu oddechowego. Zmniejsza się też ilość moczu wydalanego i kału a to  może skutkować zaparciami czy zatruciami.

Jakie są zalety dobrego nawodnienia?

Prawidłowe nawodnienie sprawia, że organizm jest nawilżony i ma większą odporność. Woda bierze udział w transporcie tlenu i substancji odżywczych w krwiobiegu, jak również stanowi dużą część składu osocza, mięśni oraz występuje w kościach. Woda pozwala na oczyszczenie organizmu poprzez wydalanie z ciała toksyn. Regularne uzupełnianie płynów wpływa korzystnie na koncentrację i pomaga dotlenić organizm poprzez regulację jego temperatury. Dodatkowo picie wody poprawia trawienie i przyspiesza metabolizm, przez co zapobiega zaparciom i jest pomocne podczas odchudzania. Woda ma pozytywny wpływ na wygląd cery i włosów. Dzięki niej skóra staje się bardziej promienna, elastyczna oraz nawilżona, co pozwoli zapobiec jej łuszczeniu. Prawidłowe nawodnienie wzmacnia włosy, które szybciej odbudują swoją strukturę i są mocniejsze. Dobre nawodnienie wspomaga funkcjonowania nerek, które oczyszczają organizm z toksyn.

 

Jak sprawdzić czy dziecko jest odwodnione?

Domowy sposób sprawdzenia odwodnienia to sprawdzenie ukrwienia paznokci po ucisku. Jeżeli paznokieć wolno przywraca kolor po ucisku wskazuje to na objaw odwodnienia. Typowe objawy odwodnienia u dziecka to zapadnięte oczy, suchy język i usta oraz kłopoty z mówieniem. W przypadku odwodnienia zostają zaburzone czynności metaboliczne, co może skutkować zaparciami czy bólami głowy.

Ile wody powinno pić dziecko?

Dzieci powinny mieć stały dostęp do wody tak aby wypijać około 4-6 szklanek płynów. Zapotrzebowanie na wodę wzrasta w wysokich temperaturach oraz przy wzmożonej aktywności. W przypadku biegunki i wymiotów należy na bieżąco uzupełniać płyny. Jednak jeśli wymioty i biegunka mimo upływu czasu nie mijają, wtedy należy udać się do lekarza.

Co to jest hipertermia?

Hipertermia to stan podwyższonej temperatury ciała na skutek przegrzania organizmu. Wysoka temperatura ciała pojawia się wraz ze spadkiem naturalnej zdolności ochładzania organizmu w procesie pocenia się. Przyczyną hipertermii może być przebywanie na słońcu, gorąca kąpiel w wilgotnym powietrzu lub przy nadmiernym wysiłku fizycznym. Na przegrzanie narażone są w szczególności osoby starze i dzieci. Przegrzaniu organizmu sprzyja zaburzenie termoregulacji, przez zbyt ciepłe ubranie, ale również leki moczopędne czy choroby takie jak cukrzyca czy nadczynność tarczycy.

Woda w czasie ciąży?

Prawidłowe nawodnienie podczas ciąży jest konieczne dla zapewnienia właściwej objętości płynu owodniowego tak aby rosnące dziecko mogło wykonywać ruchy a jednocześnie daje ochronę przed urazami i infekcjami. Woda oczyszcza organizm ze szkodliwych substancji, reguluje ciśnienie tętnicze krwi, przyspiesza trawienie oraz bierze też udział w transporcie składników pokarmowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania matki i dziecka. Dodatkowo picie wody ogranicza nudności, wymioty i zaparcia które często towarzyszą kobietom w ciąży.

Dlaczego dzieci powinny pić wodę?

Pomimo że woda stanowi około 75% ciała dziecka to dzieci szybko tracą wodę z organizmu. Dlatego regularne nawadnianie jest kluczowe aby zapobiegać odwodnieniu. Aby zapewnić prawidłowy poziom nawodnienia, należy dbać o to aby woda zawsze była w zasięgu dziecka, w szczególności w czasie aktywności fizycznej i wysokich temperatur zapotrzebowanie na wodę jest większe. W przypadku zaobserwowania objawu odwodnienia należy jak najszybciej podać płyny do picia.

slodka woda do picia

Jakie są objawy odwodnienia?

Początkowym objawem odwodnienia jest odczucie pragnienia ale również uczucie głodu, czego przyczyną jest niedobór płynów, których źródłem jest również pożywienie. Wraz ze zwiększeniem odwodnienia objawy to niepokój i rozdrażnienie, pojawiają się problemy z koncentracją. Odwodnienie zaburza proces termoregulacji przez co temperatura ciała rośnie. W konsekwencji odwodnienie wpływa na zmniejszenie objętości krwi oraz wzrost obciążenia serca powodując zmęczenie, senność i ból głowy. Wraz z płynami z organizmu wydalane się sole mineralne i ból nasila się, obkurczają się naczynia krwionośne, które transportują mniej krwi i dostarczają mniej tlenu do mózgu. Objawem dużego odwodnienia jest hiponatremia będąca zaburzeniem gospodarki wodno-elektrolitowej. Hiponatremia to niedobór sodu we krwi, co powoduje spadek wydolności, osłabienie organizmu, zawroty głowy oraz nudności.